GIS wordt steeds meer gebruikt voor volledige energieconcepten

GIS – geografisch informatiesysteem – wordt voor steeds meer toepassingen ingezet. De transitie naar hernieuwbare energiesystemen vraagt immers om oplossingen die ook in de rúimere omgeving van een gebouw of site geïntegreerd zijn. 

GIS is een informatiesysteem dat ruimtelijke data kan verwerken en combineren om tot nieuwe inzichten te komen. Dankzij de rijkelijke hoeveelheid hoog kwalitatieve openbare data, veelal ter beschikking gesteld door de (lokale) overheid, krijgen we toegang tot een soort van ‘digital twin’ van de fysieke wereld. Zo stelt de Vlaamse Overheid zaken ter beschikking zoals een 3D model van het gebouwenpark, het wegenbestand, een digitaal hoogtemodel, bodembedekkings- en gebruikskaarten,  samenstelling van de ondergrond, maar ook energieverbruiksdata, mogelijke (rest)warmtebronnen enzovoort.

Het is deze integratie van ruim beschikbare openbare data met de specifieke projectdata die ons toelaat om het energieverhaal op een hoger niveau te bekijken. We behandelen vragen zoals ‘Welke andere gebouwen in de omgeving vragen veel energie, of hebben een complementaire energievraag?’ , ‘Waar kunnen we in de omgeving van onze grootste verbruikers zelf energie opwekken?’ , ‘Waar bevinden de interessante grote warmtevragers of warmtebronnen zich in onze gemeente?’.

Ingenium ontwikkelde een eigen GIS-gebaseerde warmtenettool voor de optimalisatie van bestaande en de studie en het ontwerp van nieuwe warmtenetten. Deze tool is flexibel en toepasbaar op alle temperatuurniveaus, zowel klassieke warmtenetten als zeer lage temperatuur bronnetten.

De GIS-gebaseerde tool geeft op een heel snelle en grafische manier inzicht in enerzijds de lokale stedenbouwkundige context en anderzijds de warmtevraag van de bestudeerde omgeving. Aan de hand van deze data kunnen potentieel interessante hoogwaardige warmtenettracés worden uitgezet.
Onze tool maakt het mogelijk om warmtenetten te dimensioneren en inzicht te krijgen in de hydraulische werking van het warmtenet (temperatuurverloop, drukvalverloop, potentiële toekomstige flessenhalzen,…). Ontwerpvarianten zoals alternatieve tracés en het eventueel koppelen van bijkomende warmtevragers kunnen snel worden doorgerekend en de resultaten worden grafisch op kaart weergegeven.

We pasten de warmtenettool reeds toe in projecten over heel Vlaanderen en enkele studies in het buitenland, van haalbaarheidsstudies tot ontwerp tot optimalisatie van bestaande warmtenetten.

In een van onze recente energiemasterplannen legden we het verband tussen enerzijds de gronden in eigendom (een kleine 5.000 ha, verspreid over heel Vlaanderen) en de nabijgelegen elektriciteitsverbruikers. Zo konden we een verband leggen tussen het potentieel om zelf elektriciteit op te wekken en het meteen in de omgeving zelf te gebruiken.

Hiervoor maakten we een combinatie van de gronden in eigendom en de eigenschappen van de ondergrond (openbare data) om het potentieel voor PV-installaties in te schatten.
Dankzij een koppeling met de verbruikers heeft onze klant nu een duidelijke prioriteitenlijst van projecten om zijn energievoorziening zo duurzaam mogelijk te maken.

Een klant in Brussel wil op zoveel mogelijk van zijn gebouwen (ruim 800) PV-installaties plaatsen. Met GIS-data inclusief 3D-beelden van de gebouwen kunnen we op basis van de oriëntatie van de daken en het soort dak (hellend of plat) het optimale rendement berekenen. Per gebouw maken we een fiche met een 3D-beeld en een luchtfoto. GIS bleek hier dus opnieuw een handige tool om op basis van openbare data grotendeels geautomatiseerd PV-installaties te ontwerpen en die op grote schaal uit te rollen.

Meer weten over de mogelijke toepassingen van GIS voor jouw project? Neem contact op met Thomas Koch via 050 40 45 30 of thomas.koch@ingenium.be.