Erfgoedcampus VESTA

De provincie Antwerpen realiseert een erfgoeddepot in Ranst. Het geplande depot wil vernieuwend en vooruitstrevend zijn op heel wat vlakken. Een doeltreffend depot stelt het erfgoed veilig voor de toekomst en garandeert daarmee de duurzaamheid van de objecten. De provincie Antwerpen, LOW architecten en Ingenium hebben samen gezocht om op basis van bestaande beste praktijken voor dit depot de beste oplossing te bieden.  Twee ontwerpprincipes waren hierbij belangrijk: ‘de Kunst van het bewaren’ en duurzame depotinfrastructuur.

Voor het formuleren van de eisen voor de ‘Kunst van het bewaren’ volgde de Provincie de structuur en aanpak van het collectierisicomanagement.  Hierin worden de risico’s op schade door 10 schadefactoren geëvalueerd. Op basis van deze evaluatie werden keuzes gemaakt op het vlak van de te nemen maatregelen. Op technisch vlak gaat het hierbij o.a. over beveiliging (brand, diefstal, water), klimatisatie, verlichting. De kunst bestaat erin de gepaste maatregelen te nemen om de risico’s zo veel mogelijk te beperken.

Het Denemarkenmodel als gebouwconcept voor duurzame depotinfrastructuur is de tweede belangrijke inspiratiebron. De term verwijst naar depotgebouwen die ontwikkeld en gebouwd zijn onder begeleiding van het conserveringsdepartement van de Deense Nationalmuseet. Het belangrijkste kenmerk is dat de passieve klimaatbeheersing en kwaliteitsvolle bewaaromstandigheden tot stand komen door hoge bouwkundige kwaliteiten en een minimale techniek.  Dit concept is eenvoudig te realiseren in een nieuwbouw.  In een bestaande loods is dat veel moeilijker.  Om kosten te sparen opteerden Ingenium en LOW architecten dan ook vrijwel onmiddellijk voor een box in the box principe.  De binnenste box kon dan volgens het principe van het Denemarkenmodel ontwikkeld worden.  Via dynamische simulaties is Ingenium erin geslaagd de bouwschil te optimaliseren en de technische installaties voor het depot tot een minimum te beperken. Deze manier van werken resulteert in een verlaging van het energieverbruik van 70% tegenover traditionele HVAC-installaties.  Bovendien is ook de investeringskost lager.