12 december 2022

Proefproject Smart Readiness Indicator test op Belgische gebouwen

Ingenium is al jaren betrokken bij de ontwikkeling van de SRI of Smart Readiness Indicator die aangeeft in welke mate een gebouw klaar is om slimme diensten aan te bieden. Momenteel loopt er in België een niet-officiële testfase onder leiding van het WTCB. Daarbij wordt de SRI op concrete gebouwen toegepast. De resultaten van die test kunnen een trigger zijn voor de overheden om de Europees opgelegde officiële testfase te starten. Die is bepalend in de keuze van de overheid om de SRI al dan niet verplicht te koppelen aan de EPC-audit. 

Proefproject Smart Readiness Indicator test op Belgische gebouwen

Om te bepalen hoe slim een smart building effectief is, is er een indicator nodig. Die brengt diverse zaken in kaart: de capaciteit van een gebouw(deel) om zijn werking aan te passen aan de noden (gezondheid, comfort, welzijn) van de bewoner/gebruiker, om de energie-efficiëntie te optimaliseren, en om de werking van de installaties aan te passen aan signalen van het openbaar net (energieflexibiliteit).

De SRI neemt een speciale plaats in onder die indicatoren, omdat de Europese overheid zelf initiatiefnemer is om een tool te ontwikkelen die als standaard voor heel Europa kan dienen. VITO was trekker in het consortium dat daartoe op vraag van de Europese Commissie DG Energy werd opgericht.

Invoering voorlopig vrijwillig

De SRI zet in op het intelligent inregelen van de technische installaties om enerzijds maximaal comfort en welzijn van de gebouwgebruikers te garanderen en anderzijds de beschikbare energie efficiënt te gebruiken zodat de verbruiken worden beperkt. De tool werd in de periode 2017-2020 ontwikkeld. De output is een standaardlijst met te beschouwen diensten (verwarming, warm water, elektriciteitsopwekking,…) en weegfactoren die het maximaal haalbare niveau van elke dienst aftoetsen aan het reële niveau. Een deel zal gemeenschappelijk zijn voor de hele EU, aangevuld met vrijheidsgraden die per lidstaat in te vullen zijn.

Omdat noch België, noch de deelstaten al een invulling hebben gegeven aan de vrijheidsgraden, wordt op dit moment echter de bestaande standaardlijst gehanteerd. Europa laat de invoering voorlopig ook nog op vrijwillige basis gebeuren. Een officialisiering kan pas na het voltooien van de verplichte testfase die – zoals hoger vermeld – voor België nog niet is opgestart. Maar in het huidig voorstel voor de herziening van de EPBD kan de berekening van de SRI mogelijk verplicht worden voor gebouwen met installaties met een vermogen groter dan 290 kW.

Test op concrete gebouwen

Om het potentieel van de SRI aan te tonen, startte het WTCB recent een testgroep op met onder meer vertegenwoordigers van studiebureaus, aannemers, ontwikkelaars van digitale energieplatformen en de overheid. Elk van de 10 leden vult voor 1 concreet (bestaand) gebouw de tool in. Daarvoor baseren ze zich op de plannen en regelbeschrijvingen, een plaatsbezoek, de data die het gebouwbeheersysteem verzamelt en de kennis van de gebouwbeheerder. Daarna bundelt het WTCB alle ervaringen en wordt de tool geëvalueerd. Later dit jaar worden de resultaten gepubliceerd en gepresenteerd op een seminarie van het WTCB.

Een tool die evolueert

Ingenium is nog in een andere werkgroep actief: de Maintenance & potentional extension of the SRI calculation methodology WG2’. Die groep met 15 leden uit diverse Europese landen (met voor België ook nog VITO en WTCB) werkt aan het onderhoud en de verdere ontwikkeling en verbetering van de SRI. Daarbij wordt de vaste lijst met services op regelmatige basis onder de loep genomen. Zaken die al aan bod kwamen in deze werkgroep, zijn:

  • Streamlining a common EU approach: what is important to have common and what can be localized?
  • Variability of the SRI methodology: regions, building type, building age, etc.
  • Impact of piloting results on SRI progression
  • Energy recuperation for elevators
  • Transparant change management process: reflect future process in case of calculation methods get changed
  • How to request for changes on the SRI: for service catalogue, for scoring and weighting and maintenance of common part within EU vs country specific.

Voorloper

Dat Ingenium meewerkt aan de ontwikkeling en testing van de SRI heeft meerdere redenen. Als voorloper houden we altijd graag de vinger aan de pols van de nieuwste evoluties op het vlak van duurzaam energie- en comfortbeheer in gebouwen. In het specifieke geval van de SRI spelen nog twee andere zaken. Er zijn diverse ontwikkelaars die gelijkaardige tools ontwikkelen en in de markt (proberen te) zetten. Slechts enkele daarvan zullen uiteindelijk overleven. De SRI lijkt ons een grote kanshebber voor het clubje overlevers, aangezien de Europese Commissie de ontwikkeling steunt en die tool in zoveel mogelijk landen ingang wil doen vinden. Daarnaast geloven we ook dat zo’n indicator interessant kan zijn voor verhuurbare gebouwen en dat de SRI zijn waarde bewijst als startpunt voor innovatie in zowel nieuwbouw als renovatie. Zeker in de kantorenmarkt winnen labels die duurzaamheid, comfort en datakwaliteit meten steeds meer aan belang. Een smart readiness label kan hier een waardevolle aanvulling bij zijn.

Meer info

Meer weten over de SRI? Neem contact op met onze expert Jasper Meynen via het mailadres jasper.meynen@ingenium.be of per telefoon op het nummer 050 40 45 30.