Samen met Anno Architecten en Lime engineering (stabiliteit) stond Ingenium in voor het ontwerp van de technieken in het kader van de herbestemmingsopdracht van het Klooster Kraainem.

‍

Van klooster naar zorggemeenschap
Het visitatieklooster, ontworpen door Dom Paul Bellot, bood decennialang onderdak aan de zusters Visitandinessen. Na hun vertrek in 2021 krijgt de site een nieuwe bestemming als zorgzame leefgemeenschap voor kwetsbare jonge mama’s en hun kinderen. De nieuwe bouwheer zet de traditie van zorg voor mens én erfgoed voort.

Visie en aanpak
Architectenbureau aNNo ontwikkelde een herbestemmingsstudie met hun kwadrantenmodel, dat architectuur en betekenis in kaart brengt. De klassieke pijlers van het kloosterleven – bidden, werken, zorgen en ontvangen – krijgen een hedendaagse invulling met vaste bewoners (professionals en vrijwilligers), tijdelijke gasten en een open verbinding met de buurt.

Restauratie en functies
Behoud staat centraal: minimale ingrepen, respect voor gevels en versterking van bestaande ruimtelijke kwaliteiten. Nieuwe functies verweven zich organisch: modulaire verblijfseenheden in de cellen, restaurant in de refter, kapel als publieke ruimte en een helende tuin met bio-ecologische teelt. De voormalige woningen krijgen een sociale en zorgende invulling.

Met aandacht voor de historische waardevolle onderdelen in het klooster van begin 20e eeuw werden volgende zaken in het klooster ondergebracht:

• Restaurant
• Verblijfsruimtes (cohousing, appartementen)
• Crèche
• Ateliers en therapieruimtes
• Multi-inzetbare kapel
• Praktijkruimtes en bevallingsvleugel (volgende fase)

‍
Het belang van duurzaamheid voor de opdrachtgevers Dhr. en Mevr. Querton werd onderzocht in een energetische haalbaarheidsstudie, met respect voor het erfgoed.
De technische installaties worden volledig vernieuwd op de bestaande gasketels (als back-up) en enkele gietijzeren radiatoren na.

Duurzame technieken
Een selectie van de duurzame technieken in het ontwerp zijn:

• Lucht/water warmtepomp
• PV-installatie geïntegreerd op een historisch monument
• Zonneboilersysteem
• LT verwarming
• Passieve koeling via luchtgroepen

De nieuwste technieken worden geïntegreerd maar met bijzondere aandacht voor de esthetische context van het klooster.
Zo wordt er gewerkt met bakelieten schakelmateriaal, op maat gemaakte armaturen, etc.

Samenwerking en toekomst
De herbestemming kwam tot stand via een multidisciplinaire samenwerking tussen bouwheer, erfgoedinstanties en experten. Het resultaat is een duurzame zorggemeenschap die de geest van het klooster bewaart en toekomstgericht opent naar de samenleving.

‍