Voor de Lokale Politie Antwerpen ontwierp 360 architecten, in opdracht van AG Vespa, een nieuw 'regiokantoor Noord' in Merksem.

Het nieuwe regiokantoor ligt tussen de Borrewaterstraat – waar het vorige kantoor gevestigd was – en de Van Stratenlei, op een boogscheut van het districtshuis van Merksem. Het gebouw, dat werd ontworpen door 360 architecten uit Gent, telt zo’n 3.000 m2 vloeroppervlakte, verdeeld over een gelijkvloerse en 3 bovenverdiepingen met onthaal, kantoren en vergaderzalen, en een kelder met ondergrondse parking en cellen.

Ingenium stond in dit project in voor het ontwerp en de opvolging van de technische installaties, en voor de EPB-verslaggeving. De globale duurzaamheidsambitie van AG Vespa is om alle gebouwen in deze ontwikkeling Bijna Energie Neutraal te maken. Dit heeft geleid tot de toepassing van warmtepompen (in combinatie met Boorgat Energie Opslag) voor de verwarming en koeling van het politiekantoor, en voor de verwarming in het nevenprogramma. Daarnaast werd ook gebruik gemaakt van zonne-energie voor de productie van elektriciteit (via PV-cellen) en sanitair warm water (via zonneboilers).

Het politiekantoor is op zich een ‘hoogtechnologisch’ gebouw. Behalve 'standaard' kantooruitrustingen, dient voor dit specifieke gebouw immers ook rekening gehouden met bijkomende eisen naar bijvoorbeeld beveiliging, toegangscontrole en camerabewaking. De comfortkoeling werd gerealiseerd door middel van klimaatplafonds.

Toekomstgericht bouwen

‍

Het project werd in 2012 opgestart en de technische installaties werden in 2014-2015 ontworpen. In die periode waren de energie-eisen een pak minder streng dan vandaag en de geesten meestal nog niet rijp om (te streven naar) fossielvrij (te) bouwen. Ook technologie die ondertussen zijn meerwaarde bewezen heeft, was toen nog vrij nieuw. Daardoor waren bouwheren vaak afwachtend en/of weinig ambitieus om zwaar in te zetten op duurzaamheid. AG VESPA had die intentie echter wel, en ging volledig mee in onze visie om vérder vooruit te kijken dan de regelgeving van dat moment.

‍

(Net niet) Fossielvrij

‍

Daarom werd gekozen voor een BEO-veld dat passieve koeling mogelijk maakt en via water-water warmtepompen zorgt voor het grootste deel van de verwarmingsvraag. Omdat er op het terrein onvoldoende ruimte was voor een ruimer gedimensioneerd BEO-veld wordt de piekvraag opgevangen met 2 relatief kleine verwarmingsketels op gas. De warmte en de koelte worden afgegeven via klimaatplafonds, wat voor die tijd vooruitstrevend was. Er werd toen ‘standaard’ nog volop gekozen voor klassieke ventilo-convectoren, die weliswaar sneller verwarmen en koelen, maar ook een stuk meer verbruiken. Met simulaties konden we de bouwheer overtuigen dat de klimaatplafonds wel degelijk voor voldoende comfort zouden zorgen. En vandaag blijkt de energiebesparing meteen ook een extra troef.

Omdat in het gebouw relatief veel warm water wordt verbruikt – onder meer in de douches en de cellen – werd gekozen voor een zonneboiler, terwijl voor de opwekking van elektriciteit volop werd ingezet op PV-panelen op het dak van het gebouw.

Anticiperen op EPB-eisen

‍

In de periode dat de technieken van dit politiekantoor werden ontworpen, waren er wel al epb-eisen maar was het nog niet verplicht om een bepaald aandeel hernieuwbare energie in te calculeren. Projecten als dit politiekantoor hebben een doorlooptijd tussen ontwerp en oplevering van verschillende jaren. In dit specifieke geval zorgde de strategische hertekening van de politiekantoren op het Antwerps grondgebied voor een extra lange duur. Vandaag liggen de prijzen van gas en elektriciteit die van het net worden afgenomen een pak hoger dan in 2014-2015. Door toén al te kiezen voor duurzame en hernieuwbare energie valt bij gelijk comfort de uitbatingskost vandaag een stuk lager uit.

‍

‍